Terapizy’de bu yazıda ”Öfkeyle Baş Edebilmek: Öfke Nedir?” konusunu ele aldık. Öfke de tüm diğer duygular gibi bizim doğal bir parçamızdır. Temelde öfke duygusu bir şeylerin ters gittiğinin habercisidir. Öfke duygusu bize bir durumun üzücü, adaletsiz ya da tehdit edici olduğunu söyleyen bir mesaj iletir. Bize düşen ise öfke duygumuzun ne söylemeye çalıştığını anlamaktır. Bir kötülüğe ya da haksızlığa uğradığımızı düşündüğümüzde öfkelenmek gayet normaldir. Öfkeyi kendimize ya da karşımızdakilere zarar verecek şekilde ilettiğimizde sorun başlar.
Terapizy olarak bu yazıda, sıkça hissettiğimiz ve kontrol altına alınmadığında yıpratıcı hale gelebilen öfke duygusunu ele alıyoruz. Öfke konusunu iki ayrı yazıda inceleyeceğiz. Öfkeyle baş edebilmek ve öfke nedir, konusuna değindiğimiz ilk yazıda önce öfkenin tanımı ve önemi üzerinde dururken, ikinci yazımızda öfke kontrolünün nasıl sağlanabileceğine odaklanacağız.
Başlıklar
Öfkeyle Baş Edebilmek: Öfke Nedir? Neden Önemlidir?
Öfke, bir tehdit karşısında ya da kırgınlık, yoksun bırakılma veya engellenme gibi durumlar karşısında hissedilen stres kaynaklı bir duygudur. Aslında temel olarak hayatta kalma güdüsüyle bağlantılı olan öfke duygusu, insanlık tarihi boyunca gelişmeye devam etmiştir.
Kontrol edilmediğinde, görmezden gelindiğinde veya bastırıldığında olumsuz sonuçlara neden olan bu duygunun insanın ‘’savaş, kaç ya da don’’ tepkisiyle ilişkili olduğu biliniyor. Ancak bununla birlikte öfke çok kolay ya da sık sık harekete geçtiğinde hem bizi hem de ilişkilerimizi yıpratabiliyor.
Her insan öfkesini farklı boyutlarda yaşar. İster çok çabuk ve şiddetli öfkelenin ister zaman zaman öfke patlamaları yaşayın, bu güçlü duyguyu tanımak ve onu kontrol etmek, kişisel gelişimin önemli bir parçasıdır.
Öfkeyi İfade Etmek
Gün içinde onlarca kez yaşadığımız bir duygu öfke. Kimi zaman yoğun trafikte, kimi zaman iş yerinde üstlerimizle, müşterilerle ilişkilerimizde veya herhangi bir durumda haksızlığa uğradığımızı düşündüğümüzde… Çoğu insan öfke gibi olumsuz bir duyguyu yönetmekte zorluk çeker. Bazıları üzerini kapatıp görmezden gelirken bazıları ise olduğu gibi yaşar. Her iki durumda da öfkeyi kontrolsüzce yaşamak bir rahatlama oluşturmadığı gibi bu duyguya kapılma döngüsünü pekiştirir. Öfkeyle başa çıkmanın en etkili yolu, onun kökenlerini, tetikleyicilerini, sonuçlarını anlamak ve onu yönetme becerilerini geliştirmektir.
Neden Öfkeleniriz?
Öfkeyle baş edebilmek: Öfke nedir? Konusunu ele aldığımız bu yazıda neden öfkelendiğimize değinelim. Öfke gibi güçlü bir duygu herkes tarafından farklı yaşanabilir ve farklı şekillerde ifade edilir. Peki, bu durum neden kaynaklanıyor? [1] Psikolog Jerry Deffenbacher öfkeyle ilgili olarak; öfkenin tetikleyici bir olay, bireyin kendine özgü özellikleri ve kişinin durumu nasıl değerlendirdiği arasındaki etkileşimden kaynaklandığını öne sürer. Bu konuyu bir örnekle açıklayalım:
Öfkeyi tetikleyen: Trafikte ters yönden bir aracın gelmesi
Bireyin özellikleri: Rekabetçi bir yapı, hayal kırıklığı karşısında düşük tolerans ya da narsistik kişilik özelliği vb.
Durumun değerlendirilmesi: Öfke öncesinde yorgunluk, kaygı, acelecilik vb. durumlar.
Bunlarla birlikte bilişsel olarak bu durumu haksızlık, cezalandırma veya suçlama olarak değerlendirmek yer alır. Deffenbacher’e göre bu bileşenlerin birleşimi insanın neden sinirlenip, sinirlenmediğini belirler.
Bu yaklaşım aslında öfkenin basit bir tepki verme durumu olmaktan öte, kişisel özelliklerimiz, içinde bulunduğumuz koşullar ve olayları yorumlama şeklimizin bir etkileşimi olduğunu ortaya koyuyor. Dolayısıyla, öfkeyle başa çıkmak için sadece tetikleyici olaylara odaklanmak yerine, kendimizi, inançlarımızı ve olaylara yüklediğimiz anlamları da gözden geçirmemiz gerekiyor.
Öfkeyle Baş Edebilmek İçin Uzman Desteği
Öfkeyle başa çıkmak bir süreçtir ve pratik gerektirir. Eğer öfkeniz günlük yaşamınızı, ilişkilerinizi veya işinizi olumsuz etkiliyorsa, bir terapist veya danışmandan destek almak faydalı olabilir. Uzmanlar, öfkenizin altında yatan nedenleri anlamanıza ve etkili başa çıkma stratejileri geliştirmenize yardımcı olacaktır.
Terapizy’de ‘Öfkeyle baş edebilmek: Öfke nedir?” konusunu ele aldık. Terapizy olarak, öfkenin hayatınızdaki yerini anlamanıza ve bu güçlü duyguyu daha sağlıklı bir şekilde yönetmenize yardımcı olmayı hedefliyoruz. Terapizy’nin çift, evlilik ve bireysel terapi hizmetleriyle kendiniz için en doğru yerde ve zamanda online terapi alın.
Terapizy ile stres yönetimi becerilerinizi geliştirin! Alanında uzman ve deneyimli psikologlarımız, günlük hayatınızda stres kaynaklı sorunların üstesinden gelebilmeniz için size destek olmaya hazır. Terapizy‘i sosyal medya hesaplarından takip edin, güncel bilgi ve duyurulardan haberdar olun!
Terapizy ilk seansa özel %50 indirim fırsatı sunuyor. www.terapizy.com
[1]https://www.psychologytoday.com/us/basics/anger