İş yerinde zorbalık, çalışanların sağlığı ve refahına yönelik ciddi bir tehdit. Yapılan bir araştırma, sosyal ilişkilerin iş yerindeki zorbalık üzerindeki etkisine ışık tutuyor. Sosyal ilişki dinamiklerine odaklanan araştırma, iş yeri kültürünün, etkileşimin ve sosyal ilişkilerin zorbalık üzerinde nasıl bir rol oynadığını gösteriyor.
Çalışma hayatı bazen kâbusa dönebiliyor. İş yerinde çalışanların maruz kaldığı zorbalık bu kâbusu gerçek kılıyor. İş yerindeki zorbalık, çalışanların sağlığı ve refahı için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Doğu Finlandiya Üniversitesi’nde yürütülen yeni bir çalışma, sosyal ilişkilerin iş yeri zorbalığı üzerindeki etkisine ışık tutuyor. Sosyal ilişkilerin dinamiklerine odaklanan çalışma, iş yeri kültürü, etkileşim ve sosyal ilişkilerin zorbalıkta nasıl bir rol oynadığını gösteriyor. Araştırma, zorbalığı gerçekleştiren kişinin bir meslektaş, yönetici hatta tüm işyerinin olabileceğini bulguluyor.
[1]Doğu Finlandiya Üniversitesi’nde Sosyal Psikoloji alanında öğretim görevlisi olan Pasi Hirvonen araştırma için, “Araştırmamız, iş yerinde zorbalığın yalnızca bireysel özelliklerden kaynaklanmadığını, aynı zamanda iş yerindeki güç dinamikleriyle ve zorbalık durumlarında bireylerin destek alma fırsatlarıyla da önemli ölçüde ilişkili olduğuna dikkat çekiyor” açıklamasında bulunuyor.
Araştırma, katılımcıların çevrimiçi tartışma forumlarında paylaştıkları kişisel zorbalık deneyimlerini baz alıyor. Toplamda 136 iş yerinde zorbalık hikayesi incelenerek, zorbalığın başlangıcı, iş ortamında nasıl ele alındığı ve nasıl sonuçlandığı detaylı bir şekilde ortaya konuyor. Elde edilen sonuçlar, iş yerlerinde zorbalığın bireysel refah ve kurumsal işleyiş üzerindeki uzun vadeli etkilerine ilişkin önceki bulguları destekler nitelikte.
Başlıklar
İş Ortamı, İş Yerinde Zorbalığın Önemli Bir Faktörü
Zorbalığa maruz kalan kişiler deneyimlerinde, iş ortamlarında nasıl farklı bir şekilde konumlandırıldıklarını anlattılar. İş yerinde zorbalıkta yalnızca mağdurlar ve zorbalar değil; tüm iş yeri ortamı, iş güvenliği ve sağlığı yetkilileri gibi dış faktörlerin de önemli bir rol üstlendiği belirlendi. İş yerinde zorbalığa uğrayanlar bu durumu; sağlıklarını ve çalışma kapasitelerini kaybettikleri ya da zorbalığın iş ortamı tarafından pasifçe kabul edildiği bir süreç olarak tanımladılar.
Yöneticiler Zorbalığa Karşı Önemli Bir Rol Oynuyor
Araştırma, iş yeri yöneticilerinin zorbalığa karşı ne kadar önemli bir rol oynadığını da ortaya koydu. Yöneticilerin zorbalığı adil bir şekilde ele alması durumun daha kötüye gitmesini engelleyebilir. Buna karşılık zorbalığı görmezden gelmek, pasif bir şekilde kabul etmek ve sessiz kalmak, mağdur tarafın çalışma yaşamını tehlikeye atar.
Doğu Finlandiya Üniversitesi’nde Sosyal Psikoloji alanı öğretim görevlisi Pekka Kuusela, “Analiz ettiğimiz zorbalık vakaları, zorbalığa uğrayan bireyin bu durumda ne kadar yalnız ve güçsüz hissettiğini, iş ortamında konuyla ilgili adil bir şekilde davranılmasına dair neredeyse hiçbir fırsatın olmadığını veya bu durumda ne yapması gerektiğini bilmediğini anlatıyor” dedi.
İş Yerinde Zorbalığa Karşı Neler Yapılabilir?
İş yerinde zorbalığa karşı hem bireysel hem de kurumsal olarak yapılabilecekler arasında şunlar yer alıyor:
– Zorbalığı tanımlayın ve belgeleyin: Zorbalığa maruz kaldığınız tüm davranışları detaylı bir şekilde not alın. Tarih, yer, kişi ve tanıklar gibi ayrıntıları dikkatlice not alın.
-Durumu paylaşın: İş yeri arkadaşlarınızla, insan kaynakları birimiyle, yöneticinizle yaşadığınız durumu paylaşın.
-Yasal ve kurumsal politikalar: İş yerinizin zorbalıkla ilgili bir politikası olup olmadığını araştırın. Eğer yoksa, yasal olarak yapabileceklerinizi araştırın.
-Psikolojik destek: Zorbalık, psikolojik ve fiziksel sağlığınıza zarar verebilir. Psikolojik destek alın, meditasyon, yoga, spor gibi rahatlama yöntemlerini uygulayın.
– Yöneticiler olarak iş yerinde zorbalığın ne olduğuna dair eğitimler düzenleyin. Çalışanlarınızı ve diğer yöneticileri konu hakkında bilinçlendirin.
-İş yerinizde zorbalığı önlemeye yönelik şeffaf politikalar, prosedürler ve güvenli şikâyet kanalları oluşturun.
-Zorbalığa maruz kalan çalışanlara yönelik psikolojik ve hukuki destek sağlayın.
Zorbalığa Karşı Psikoterapi
İş yerinde zorbalık sadece bir iş sorunu değildir. Çalışma barışını tehdit eden bu sorun, mağdurların üzerinde yıkıcı etkiler bırakabilen ciddi psikolojik travmalara neden olabilir. Zorbalığa maruz kalan kişiler genellikle öfke, korku, çaresizlik, utanç ve suçluluk gibi yoğun duygularla baş başa kalırlar. Zorbalık karşısında psikolojik terapi almak, zorbalığa maruz kalanların iyileşme sürecini hızlandırmak açısından önemlidir.
Terapizy online platform ile evinizin konforunda zorbalığa karşı destek alabilirsiniz. Terapizy’nin alanında uzman ve deneyimli psikologlarıyla bu zorlu süreci çok daha kolay bir şekilde atlatarak, yeniden dengeli bir yaşama kavuşabilirsiniz. Terapizy’i sosyal medya hesaplarından takip edin, güncel bilgilerden haberdar olun!
Terapizy ilk seansa özel %50 indirim fırsatı sunuyor. www.terapizy.com
[1] Doğu Finlandiya Üniversitesi. “İş yeri kültürü ve sosyal ilişkiler işyerinde zorbalıkla ilişkilidir.” ScienceDaily. www.sciencedaily.com / releases / 2024 / 10 / 241022132839.htm (erişim tarihi 26 Mayıs 2025).